Төрөөбүт улууспут үбүлүөйдээх страницаларынан
Биһиги «Кэскил» оҕо киинин «Репортер» хаһыат редакцията «Төрөөбүт улууспут үбүлүөйдээх страницаларынан» диэн бырайыак чэрчитинэн Иван Михайлович Гоголев - Кындыл дойдутугар Чочуга анаан тахса сырыттыбыт. Ол сырыыбытыттан быһа тардыылары күндү ааҕааччыларбыт дьүүлүгэр таһаарабыт.
 «Үрдэллэр чыпчааллара»
Тохсунньу 28 күнүгэр биһиги Чочутааҕы И.М. Гоголев – Кындыл аатынан оскуолаҕа ыалдьыттыы сырыттыбыт. Биһигини Иванов Иван, Николаев Илья диэн оҕолор автобуспут айаҕыттан көрүстүлэр. Кэлин билсибиппит, «Үрдэл» оҕолор сэбиэттэрин чилиэннэрэ эбиттэр. Аан бастаан биһигини иитэр үлэҕэ директоры солбуйааччы Протопопова Анна Семеновна салайааччылаах «Үрдэл» түмсүү оҕолоро оскуолаларыгар кэрийтэрэн көрдөрдүлэр. Оскуола иһэ наһаа киэҥ, сырдык ыраас эбит. Онтон улахан кылаас оҕолорун кытта атах тэпсэн олорон кэпсэттибит. Кинилэр «Үрдэл» үлэтин туһунан кэпсээтилэр. Хас сыл аайы олунньуга сэбиэт быыбара буолар эбит. Манна 8-10 кылааска диэри баҕалаах оҕолор киириэхтэрин сөп. «Үрдэллэр» оҕолорго аналлаах араас тэрээһиннэри ыыталлар, оскуолаҕа бэрээдэги көрөллөр, оҕолорго холобур буолаллар. Былырыыҥҥы ситиһиилэрин аахтахха аҕыйаҕа суох эбит: улуустааҕы общественнай түмсүүлэр слеттарыгар «Бастыҥ общественнай түмсүү - 2013» номинация кыайыылаахтара, улуустааҕы оскуола хаһыатын курэҕэр – «Бастыҥ хаһыат» диэн номинация кыайыылаахтара, VI республиканскай оҕо гражданскай форумун муниципальный түһүмэҕэр – «Тэттик киинэлэр» диэн бырайыак миэстэлэспит, улуустааҕы КВНҥа 3 миэстэ буолбуттар. Сэбиэт чилиэнэ, 10 кылаас үөрэнээччитэ Иван Негодин ааспыт сайын «Утилизация автопокрышек в Вилюйском улусе» бырайыгынан «Лифт в будущее» бүтүн Россиятааҕы научно – практическай конференцияҕа кыттыыны ылан кэлбит. Быйылгы үөрэх дьылыгар Иван Михайлович Гоголев – Кындыл төрөөбүтэ 85 сааһыгар аналлаах араас тэрээһиннэр ыытыллыбыттар: тохсунньу ый 19 күнүгэр 5-11 кылаастарга «Кындыл суолунан» диэн ааттаах тыл онньуута, хас биирдии кылааска кылаас чааһа, начальнай кылаастарга хоһоон ааҕыылара, кылаастарга аһаҕас уруоктар буолан ааспыттар. Тохсунньу 21 күнугэр «Сүгүрүйэбит сүдү талааннарга» диэн улахан тэрээһин буолбут. Онно Иван Михайлович Гоголев – Кындыл кыыһа Анна Ивановна, суруйааччылар, артыыстар кэлэн кыттыыны ылбыттар. «Үрдэл» улахан дьону кытта тэҥҥэ маны барытын тэрийсибит. Инникитин былааҥҥа Кындылга аналлаах хаһыат тахсыахтаах уонна Гоголевскай ааҕыылар ыытыллыахтаах эбиттэр.
Диана НИКОЛАЕВА, Катя ЕГОРОВА
“Тэттик киинэлэр”
Оҕолор бэйэлэрин оскуолатааҕы олохторун туһунан кэпсииллэригэр, биһиги элбэҕи интириэһиргээтибит. Холобура, киинэҕэ устууну сайыннарар сыалтан кылаастар икки ардыларыгар видеороликтар күрэхтэрин ыыталлар эбит. Ону оҕолор бэйэлэрэ оҥороллор. Өссө биһиги наһаа сэргээбиппит диэн «Тэттик киинэлэр» студия үлэтэ этэ. НВК канаалга куруутун көстөр «Тэттик киинэлэрбит» манна уһуллар эбиттэр. Бу бырайыак автордарынан улахан дьон буолаллар: Петрова В. И. уонна Менкяров Л. Г. Бырайыак сүрүн сыала - оҕону сайыннарыы, үлэтин 2012 сыл сайыныттан, лааҕыр бириэмэтигэр саҕалаабыттар. Онтон билигин студиялара сыл устата үлэлиир. Манна кыра сааһыттан улахан саастарыгар диэри оҕолору киинэҕэ уһулларга уонна уһуларга үөрэтэллэр. Киинэлэр темалара – оҕолор күннээҕи дьарыктара уонна оскуола олоҕуттан көрдөөх түгэннэр. Көрдөөх - нардаах «Ералаш» оҕо киинэ сурунаалыгар майгыннатан усталлар. Сценарийы оҕолор бэйэлэрэ айан толкуйдууллар. Барыта уопсайа биэс таһаарыылаахтар, хас таһаарыы аайы хастыы да сериялаах эбит. Ордук киинэлэрэ оҕоҕо интэриэһинэй, күлүүлээх буолуон баҕараллар. Биһиэхэ кэлин саҥа устубут таһаарыыларын көрдөрдүлэр, элбэх сериялаах, темалара атын ураты эбиттэр. Студия биир үрдук ситиһиитэ – 2014 сылга «Мир детского кино» республикатааҕы күрэххэ иккис степеннээх дипломант буолбуттара. Уонна Павлова Сандаара «Лучшая женская роль» номинация кыайыылааҕа буолбут. Дьэ, ити курдук айар дьоҕурдаах оҕолор бу оскуолаҕа үлэлии сылдьаллар, кинилэргэ өссө ситиһиилэри баҕарыаҕыҥ!
Сайыына ВАСИЛЬЕВА, Олеся Филиппова
Кындыл музейа
Биһиги Чочутааҕы Иван Михайлович Гоголев-Кындыл аатынан музейга сырыттыбыт. Музей таһыгар Кыаданда оскуолатын оҕолоро экскурсиялаан бүтэн баран иһэллэрин көрүстүбүт. Музей кыракый, дьоҕус эрээри хас да темаларынан тус - туспа хостоох эбит: холобура, Чочу урукку олоҕун, нэһилиэк олохтоохторо Аҕа дойду сэриитигэр кыттыыларын туһунан. Уонна биллэн турар Иван Михайлович Гоголев-Кындылга аналлаах саалалар бааллар. Музей дириэктэрэ Леонид Петрович биһиэхэ Кындыл олоҕун туһунан сиһилии кэпсээтэ. Манна баар эбит суруйааччы кэлиҥҥи сылларга үлэлээбит остуола, маллара, кинигэлэрэ. Оскуолаҕа «музеелогия» элективнай курса буолар эбит. 6 кылаас үөрэнээччитэ Ефремов Павлик кэпсээбитинэн, онно дьарыктанар оҕолор музейга үлэлэһэллэр. Ол курдук матырыйаал хомуйарга, музей малын харайарга,сибэкки олордорго көмөлөһөр эбиттэр. Музей матырыйаалын туһанан араас конференцияларга кытталлар. Бу оҕолор Кыадаҥдаҕа баар Г.И. Чиряев музейын кытта эмиэ үлэлэһэр эбиттэр. Өссө биир кэрэхсэнэр түгэнинэн буолар, кинилэр «Күн хайата» диэн Гоголев И.М. – Кындыл туһунан киинэҕэ уһуллубуттара. Түмүгэр Леонид Петрович биһиэхэ Кындылга аналлаах викторина ыытта. Бу викторинаттан биһиги суруйааччы олоҕун туһунан элбэҕи биллибит. Барарбыт саҕана атын куораттан атын оскуола оҕолоро экскурсиялыы кэллилэр. Чахчы элбэх киһи тоҕуоруһар сирэ эбит.
Уруйдаана ВАСИЛЬЕВА, Лена НИКОЛАЕВА
|